Hangi ses olayı vardır?
Dilimizde ses olayları 8 başlık altında incelenir. Bunlar ünsüz benzeşmesi, ünsüz yumuşaması, ses düşmesi, ses türetme, ünlü daralması, iptal ve kaynaşmadır.
Kardeş kelimesinde hangi ses olayı vardır?
Aşağıdaki dizelerde hangi ses olayı gerçekleşmemiştir? Çözüm: İkinci hecede dar ünlü (ı, i, u, ü) bulunan bazı sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde dar ünlü düşer. “Bağrı” sözcüğünde ise ünlü düşmesi (bağrı 8. Ünsüz harflerden birinin atlanmasıdır. A’da “alçak-l ⇒ düşük”, B’de “sıcak-cık ⇒ sıcacık”, C’de “küçük-cük ⇒ minik” ve E’de “ufak-l ⇒ küçük” sözcüklerinde ünsüz düşme görülmektedir. Dilimizdeki kelimeler ek aldığında kökleri değişmez. Bu kural iki kelime için geçersizdir. Buna göre, “I, you” kelimelerine -e eki eklendiğinde, kökteki e sesleri a olur ve bu ses olayına “ünlü değişimi” denir. “Ben + e – bana” kelimesi ünlü değişiminin bir örneğidir. Dilimizde ses olayları 8 başlık altında incelenir. Bunlar ünsüz benzeşmesi, ünsüz yumuşaması, ses düşmesi, ses türetme, ünlü daralması, iptal ve kaynaşmadır. Bir sesi titreşim, tonlama noktası, temas derecesi, düzlük, yuvarlaklık veya genizdenlik açısından başka bir sese benzer veya aynı yapma olgusuna asimilasyon denir. Bir ses her bakımdan başka bir sese benzediğinde, buna tamamen benzer denir. Örnek: Umbrella > Umbrella, Soför > Driver / Driver, Pharmacy > Ezza, Bunnar vb. Bir ses, örneğin vurgu veya ünlü kısaltması nedeniyle bir kelimenin kökünde iki kez görünür. Bu olguya ikizleme denir: ana>anne, elig>elli, yedi>yeddi (ağız), Aşağı>asşakağı (ağız), eşek>donkey (telaffuzda), vb. Kelimeler birleştirilirken baskın ünlü (a, e) diğer ünlüyü zayıflatır ve düşmesine neden olur. kahvede>kahvaltıda, cuma>cumartesiden sonra, ne için>neden, ne için>Nola, sütlü yemek>sütlaç, vb. – Ses kaybı: Kelimeler çekimlendiğinde veya türetildiğinde seslerden biri düştüğünde buna ses kaybı denir. İki şekilde incelenir: ünlü düşmesi ve ünsüz düşmesi. Bunun örneklerini şu şekilde verebiliriz. – Ünlü düşmesi: “uyu” kelimesine ku eklendiğinde “ay” olarak yazılır ve “u” harfi atılır. “Gülümseme” ve “öpücük” kelimelerinde ünsüz harfler atılır ve “ş” harfi atlanır. Sessiz ünsüzler /ç/, /f/, /h/, /k/, /ḳ/, /p/, /s/, /ş/, /t/ harflerinin sesli ünsüzlere dönüşmesiyle oluşan ses olayına ötümlenme denir. Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin dar ünlülere dönüştüğü bir ses olayıdır. A veya e ünlüleriyle biten bir fiile -yor eki eklendiğinde, fiilin son hecesindeki ünlü ı, i, u veya ü ünlülerinden birine dönüşür: hide + yor > hides. wish + yours > wishs. celebrate + celebrate > celebrates. Dar ünlü: azcık>acık, bircik>biricik vb. Alıntı sözcüklerin Türkçeleşme aşamasında, sözcüğün son hecesine Türkçe kurallarına uymayan iki ünsüzün eklenmesiyle ünlü türemesi görülmektedir. Böyle bir ses türetmesine anlam bakımından güçlendirilmiş bazı nitelik adlarında da rastlamak mümkündür: düpdüz > düpedüz, güpgündüz > broadgündüz, sapsağlam > sapa-sağlık, bir-cik >birik, dar-cık > daracık, young-çik >gencecik; biraz> biraz vb. Orta hecedeki vurgu eksikliği ve Y sesinin zayıflığı yüzünden orta hecedeki geniş ünlünün daralması olayıdır: başlar ( Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin dar ünlülere dönüştüğü bir ses olayıdır. A veya e ünlüleriyle biten bir fiile -yor eki eklendiğinde, fiilin son hecesindeki ünlü ı, i, u veya ü ünlülerinden birine dönüşür: hide + yor > hides. wish + yours > wishs. celebrate + celebrate > celebrates. Ünsüz benzeşmesi veya ünsüz uyumu, Türk dilbilgisinin fonetik olgularından biridir. Bu kurala göre, her sözcüğe eklenen ve ünsüz harfle başlayan türetme ve çekim ekleri, ondan önceki harf sert ünsüz ise sert harfle, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüzle başlamalıdır: dolapta, aşçıda, kitapçıda, vb. Buna ünsüz sertleşmesi denir. Ağaç kelimesi ünsüz yumuşamasının bir örneğidir. Swift’e göre Türkçe’de 42 fonem vardır. Bunlar ünlüler, ünsüzler ve üst segmental fonemler başlıkları altında gruplandırılmıştır. Bu fonemler arasında 8 kısa ünlü fonemi, I-ünlü uzunluğu, 24 ünsüz fonemi, 4 perde/tonlama fonemi, 3 bağlantı fonemi ve I-vurgu fonemi yer alır (1963: 5).Bana kelimesinde hangi ses olayı vardır?
Ses olayları kaç tanedir?
Ses olayı nedir örnek?
Ana anne hangi ses olayı?
Sütlaçta hangi ses olayı var?
Uyku kelimesinde hangi ses olayı vardır?
Öpücük kelimesinde hangi ses olayı vardır?
Ötümlüleşme ses olayı nedir?
Diyerek kelimesinde hangi ses olayı vardır?
Azıcık hangi ses olayı?
Düpedüz kelimesinde hangi ses olayı vardır?
Yiyor hangi ses olayıdır?
Ünsüz benzeşmesi nasıl bulunur?
Ağaçtan hangi ses olayı var?
Türkçede kaç ses vardır?